آذر
آذر: (= آتش) ایزد نگاهبان آتش و یکی از بزرگ‌ترین ایزدان دین مزداپرستی است. در اوستا آتَر و آتَرش و در پهلوی آتُر و آتَخش آمده است.
برای بزرگداشت ایزد آذر، او را پسر اهوره‌مزدا خوانده و گاه در گروه امشاسپندان جای داده‌‌اند. (یسـ . ۱، بند ۲) در اساطیر دینی ایرانیان، کارهای مهمی بر عهده‌ی ایزد آذر است که از آن جمله می‌‌توان همراهی با امشاسپند اردیبهشت و ایزدان «وای» و «دین» در نبرد با آن گروه از دیوان که در فروباریدن باران درنگ پدید می‌‌آورند و همکاری در داوری پسین درباره‌ی کردار مردمان را برشمرد. (یسـ . ۳۶، بندهای ۲ و ۳) «آذر» همچنین در کشمکش بر سر دستیابی به فرّ ناگرفتنی و در نبرد با آزی (= اژی-دهاک) نقش چشمگیری دارد. (← زام. بندهای ۵۰-۴۶)
نهمین روز ماه و نهمین ماه سال به نام این ایزد خوانده شده و به نوشته‌ی بندهشن (بخش ۲۷، بند ۲۴) گل «آذرگون» ویژه‌ی اوست. (← آذرگان و آزی)